Wykonanie fundamentów ma ogromne znaczenie na posadowienie budynku i jego trwałość. Przystępując do budowy Swojego wymarzonego domu, należy zwrócić uwagę na szereg czynności podczas wykonywania prac fundamentowych. Fundamenty mają za zadanie przeniesienie całości ciężaru budynku na podłoże gruntowe. Grunt pod wpływem obciążenia odkształca się, co prowadzi do osiadania budynku. Zabezpieczają również dom przed zawilgoceniem. Dlatego poprawne wykonanie ich jest tak ważne. W tym artykule dowiesz się, jakie są rodzaje fundamentów? Od czego zacząć i na co zwrócić szczególną uwagę? Ponadto znajdziesz ważne informacje, o których musisz wiedzieć przed rozpoczęciem budowy domu i o czym nie możesz zapomnieć.
Jakie są rodzaje fundamentów?
Wyróżniamy fundamenty bezpośrednie oraz głębokie (pośrednie):
- Fundamenty bezpośrednie – przekazują bezpośrednio obciążenie na grunt. Stawia się je na otwartym wykopie o głębokości około 4 metrów. Nie wymagają zastosowania dodatkowych umocnień. Te rodzaje fundamentów cieszą się największą popularnością w Polsce w budowie domów jednorodzinnych.
- Fundamenty głębokie, pośrednie – przekazują obciążenie w sposób pośredni. Fundamenty posadowione są na dość dużej głębokości. Obciążenie przenoszone jest na nośną warstwę gruntu, która znajduje się pod jego podstawą. Nacisk przenoszony jest do głębszej warstwy ziemi dzięki zastosowanym elementom konstrukcyjnym takimi jak ściany szczelinowe czy pale fundamentowe tworzące fundamentowy ruszt.
Rodzaje fundamentów według sposobu posadowienia budynku:
- bezpośrednie:
- ławy fundamentowe – najczęściej stosowane w Polsce. Niski koszt wykonania z zastosowaniem prostych technologii. Ławy to grube pasy betonu z zamieszczonymi wewnątrz prętami zbrojeniowymi. Wylewane są poniżej strefy przemarzania i wykonuje się ściany fundamentowe. Stosowanie zbrojenia oraz szerokość ław można regulować według wymagań gruntu. Dlatego też można je zastosować również na gruntach mniej jednorodnych oraz mniej korzystnych.
- płyty fundamentowe – stosuje się je w przypadku niższej nośności gruntu oraz wysokiego poziomu wód gruntowych. Dzięki swojej konstrukcji ciężar rozłożony jest na całą powierzchnię fundamentu.
- stopy fundamentowe – swoje zastosowanie mają jako fundament pod kominy, filary czy słupy. Posiadają kształt kwadratu bądź prostokąta. Stopy fundamentowe wykonuje się z betonu, żelbetonu lub murowane.
- skrzynie fundamentowe – najczęściej stosuje się je na terenach szkód górniczych lub do posadowienia wysokich budynków. Konstrukcja charakteryzuje się dużą sztywnością, zbudowana jest z żelbetonowych ścian podłużnych i poprzecznych.
- ruszty fundamentowe – zazwyczaj projektuje się je na słabych gruntach. Mają postać krzyżujących się ław fundamentowych.
- głębokie (pośrednie):
- Fundamenty głębokie są bardzo rzadko spotykane w budowie domów jednorodzinnych. Stosowane są przy bardziej skomplikowanych projektach. Ich wykonanie jest bardzo kosztowne i wymaga dużego nakładu pracy. Wyróżniane są: pale fundamentowe (normalne, zawieszone, stojące), studnie fundamentowe, słupy, kolumny, ściany szczelinowe i kesony.
W Polsce najczęściej stosowane są ławy fundamentowe, dużo rzadziej płyty fundamentowe. Ławy fundamentowe to tradycyjny sposób posadowienia domu. Swą popularność zyskały dzięki dość prostej technologii wykonania, a także korzystnej cenie. Natomiast płyty fundamentowe stosowane są, gdy podłoże, na którym chcemy postawić dom, jest bardziej wymagające (wysoki poziom wód gruntowych, niska nośność gruntu). I na tych dwóch rodzajach fundamentów skupię się w pozostałej części artykułu.
Kiedy geodeta wytycza budynek?
Przede wszystkim, przed rozpoczęciem prac budowlanych geodeta musi określić lokalizację budynku. Zanim wbijesz pierwszy szpadel w ziemię, aby wykonać fundamenty, musisz wezwać geodetę, który wyznaczy miejsce budowy Twojego domu. To nie jedyne zajęcie, do którego powołany jest geodeta. Jego praca zaczyna się już od wytyczenia działki po zakupie, aż do oddania budynku do użytku. Pierwszą czynnością, jaką wykonuje geodeta, jest wykonanie mapy do celów projektowych. Jest ona niezbędna do adaptacji projektu domu. Po otrzymaniu pozwolenia na budowę geodeta tyczy miejsce, w którym stanie Twój wymarzony dom. Na późniejszym etapie budowy domu, geodeta będzie potrzebny do pomiaru przyłączy i naniesienia ich na mapę powykonawczą przyłączy. Geodeta również sprawdza inwestycję przed odbiorem, czy wszystko zostało wykonane zgodnie z naniesionymi wytyczeniami geodezyjnymi.
Rodzaje fundamentów – na co zwrócić uwagę?
Warto wiedzieć, jakie są rodzaje fundamentów i kiedy warto je zastosować, by wybrać właściwe. Koszt wykonania fundamentów jest zależny od rodzaju podłoża. Po przeprowadzeniu badań gruntu można oszacować jaki rodzaj fundamentów będzie bardziej opłacalny. Wykonanie prac fundamentowych nie należy do skomplikowanych. Ważne jest jednak wykonanie ich rzetelnie i w obecności kierownika budowy. Głównym zadaniem fundamentów jest zapewnienie nośności budynku. Muszą być trwałe, odporne na wilgoć i niskie temperatury. Najczęściej stosowany typ fundamentów w Polsce to ławy fundamentowe. Podczas ich budowy koniecznie musisz zwrócić uwagę na poniższe podpunkty, aby uniknąć niepotrzebnych błędów.
1. Zaczynamy od badań gruntu.
Dlaczego warto robić badania gruntu pod budowę domu? Sporo o tym napisałem w artykule o wyborze działki. Jednak tu zwracam uwagę na posadowienie budynku. Rodzaj gruntu ma znaczenie co do wyboru rodzaju fundamentów. Czy to będzie ława, czy płyta fundamentowa? Jeśli grunt jest stabilny, to wystarczą ławy fundamentowe. Teren ze słabym gruntem wymaga droższego rozwiązania, jakim są płyty fundamentowe.
2. Głębokość posadowienia fundamentów, a rodzaje fundamentów.
Głębokość posadowienia zależy od rodzaju fundamentów. To kolejny podpunkt, na który należy zwrócić uwagę, aby prawidłowo wykonać fundamenty. Przede wszystkim głębokość posadowienia ławy fundamentowej musi być niższa niż strefa przemarzania gruntu (inna w poszczególnych rejonach naszego kraju). Wpływ naprzemiennych temperatur może mieć niekorzystne skutki, takie jak negatywny wpływ na trwałość fundamentów. Odstępstwem od tego jest budowa na gruntach z wysokim poziomem wód gruntowych i budowa płyty fundamentowej. Wykonując płytę fundamentową, zabezpiecza się odpowiednią termoizolacją.
3. Instalacje w fundamentach.
Montaż płyty fundamentowej wymaga od inwestora i ekipy wykonującej wykonanie niezbędnych instalacji hydraulicznych. Trochę inaczej to wygląda, wykonując ławy fundamentowe. Podczas wykonywania ław należy pamiętać o wykonaniu przepustów pod instalację kanalizacyjną, jak również przejść pod instalację wodną i ewentualnie pod gruntowy wymiennik ciepła (potrzebne do gruntowej pompy ciepła). W warstwie fundamentowej prowadzone są również przewody doprowadzające powietrze do kominka. O wykonaniu tych przepustów również należy pamiętać.
Płyty fundamentowe wymagają nie tylko wykonania przepustów pod instalację wodną i wymiennik, ale również wykonanie całej instalacji pod posadzkowej kanalizacyjnej… W przypadku ławy wykonujemy ją przed zalaniem chudziaka.
4. Zabezpieczenie przed obsypywaniem piasku.
Do takiego zjawiska dochodzi, gdy do zalania fundamentów używa się szalunków ziemnych. Czyli zwykłego wykopu, który zalewany jest betonem. Obsypywania gruntu można w łatwy sposób uniknąć na dwa sposoby. Po pierwsze nie stosować takiego szalunku na gruntach sypkich, gdzie występuje taka obawa. Drugim sposobem jest wypożyczenie szalunków metalowych do zabezpieczenia przed obsypywaniem.
5. Zbrojenie fundamentu.
Do zbrojenia fundamentów takich jak ławy, stopy czy płyty używa się odpowiedniej ilości prętów o odpowiedniej średnicy. Te informacje powinny się znajdować w projekcie Twojego domu. Ważną kwestią podczas zazbrajania fundamentów jest ich poprawne powiązanie i połączenie ciągłe wszystkich elementów. Na przykład pręty wygięte w kształt litery L na połączeniach prostopadłych fundamentów. Obowiązkowo pręty na całej powierzchni fundamentów muszą być w pełni zalane betonem, aby nie dochodziło do korozji. Te prace powinny być wykonywane pod nadzorem kierownika budowy, ponieważ po zalaniu nie będzie można tego zweryfikować.
6. Jaki beton na fundamenty i jakie zbrojenie?
Jeśli chodzi o beton, to musi mieć klasę C16/20 lub wyższą. Natomiast jeśli chodzi o stal, to wygląda następująco: najwyższą wytrzymałością na obciążenie wyróżnia się stal A-IIIN. Do użytku w fundamentach powinno się użyć stali przynajmniej w klasie A-III. Natomiast zbrojenie nośne dopuszcza się przy pomocy stali klasy A-II.
7. Idealne poziomowanie fundamentów.
Jak uzyskać idealny poziom ławy fundamentowej? Do tego celu wykorzystuje się wibrator do betonu. Odpowiednie zawibrowanie betonu o odpowiedniej konsystencji zapewnia wypełnienie wszystkich przestrzeni pomiędzy szalunkami i pomiędzy zbrojeniem. Nieprawidłowe zawibrowanie, powoduje powstawanie pustych przestrzeni pomiędzy elementami zbrojenia. Dla lepszego rozprowadzania betonu stosuje się środki uplastyczniające, a pod żadnym pozorem nie można tego robić wodą.
8. Pielęgnacja fundamentów, czyli ile dni podlewać fundamenty?
Nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od warunków pogodowych, w jakich zalewamy fundamenty. Przyjmuje się, że przez 3 do 7 dni, jeśli temperatura jest w granicach +15 stopni to podlewamy w ciągu dnia co 3-4 godziny. Należy pamiętać, że dzień w czerwcu jest dłuższy od tego w październiku. Wiadomo, że jeśli mamy wyższe temperatury to tą częstotliwość należy zwiększyć a przy niższych temperaturach zmniejszyć.
Beton w ciągu pierwszych dni szybko traci wilgoć i się kruszy. To jest podstawowy powód jego pielęgnacji. Podlewanie uchroni go przed pękaniem i powstawaniem mikroszczelin.
9. Izolacja przeciwwilgociowa na fundament.
Na ławę fundamentową stosuje się różnego rodzaje hydroizolację i termoizolację. Hydroizolacja chroni przed przesączającą się przez grunt woda opadowa i gruntową. Termoizolacja zaś to zabezpieczenie przed ujemną temperaturą.
Podsumowanie: Jakie fundamenty pod dom wybrać? Rodzaje fundamentów.
Posadowienie domu na dobrze wykonanych fundamentach ma ogromne znaczenia podczas osiadania budynku. Równomiernie rozłożony ciężar domu pozwala uniknąć pękania ścian. Ważną kwestią jest również wykonanie niezbędnych instalacji hydraulicznych na tym etapie budowy domu. Odpowiednie rodzaje fundamentów dobrane na grunt pod Twoim domem pozwolą uniknąć późniejszych nieprzyjemności. Dlatego też warto wykonać badania gruntu w lokalizacji Twojego przyszłego domu.
Ps. Dołącz do listy, aby otrzymać powiadomienia o kolejnych wpisach i zgarnij dodatkowe bonusy: min Poradnik Inwestora: Prace hydrauliczne podczas budowy domu. I nie tylko.
